بررسی تنوع ژنتیکی جوامع گیاهی همواره برای اصلاح کنندگان گیاهی از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. در این مطالعه تعداد 64 ژنوتیپ از نظر 14 صفت زراعی مورد بررسی قرار گرفتند. ضرایب تنوع فنوتیپی برای تعدادی از صفات بالا بود که بیانگر وجود تنوع قابل قبول در صفات مورد بررسی می باشد. نتایج حاصل از تجزیه مولفه های اصلی حاکی از نقش 6 مولفه در توجیه 66/74 درصد از تنوع کل داده بود. مولفه اول در ارتباط با صفات زایشی از جمله تعداد کل دانه در خوشه، تعداد دانه سالم در خوشه، تاریخ 50 درصد گلدهی و طول خوشه بود. در مولفه سوم مدت زمان رسیدن کامل با 730/0- اثرات منفی بر عملکرد خواهد داشت. بررسی ضرایب همبستگی بین صفات مورفولوژیکی رابطه منفی و معنی دار بین زودرسی و ارتفاع بوته را نشان داد که بیانگر این است که ارقام زودرس، ارتفاع بوته بلندتری داشتند. نتایج حاصل از رگرسیون مرحله ای برای توجیه زودرسی بر اساس صفات زراعی مورد مطالعه، سه صفت تاریخ 50 درصد گلدهی، تعداد دانه سالم در خوشه و ارتفاع بوته را بعنوان مهمترین صفات تبیین کننده (%3/54 =R2) کل تغییرات زودرسی معرفی نمود. تجزیه خوشه ای، صفات مورد مطالعه را در دو گروه طبقه بندی کرد و صفات مرتبط با زودرسی را مجزا نمود. همچنین تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها با روش واریانس مینیمم وارد و معیار فاصله ای اقلیدسی توانست لاین ها و ارقام زراعی و بومی را در گروه های مختلف قرار دهد. ارقام بومی از لحاظ صفات مرتبط با زودرسی و اجزا عملکرد ظرفیت بالایی داشتند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

برنج گیاهی حساس به سرما می باشد که تحت تنش سرما تا حد زیادی محصول آن کاهش می یابد. بنابراین شناخت مکانیسم دفاعی گیاه برنج در مقابل دمای کم ضروری است. بدین منظور، تاثیر سرما بر برخی صفات فیزیولوژِی و مورفولوژی دو رقم برنج (Oryza sativa L.) اوندا (متحمل) و طارم دمسیاه (حساس) در مرحله گیاهچه ای بررسی شد که به مدت 4 هفته با تیمار شاهد (28.25 درجه سانتیگراد شب/ روز) و بعد از 2 هفته به تیمار تنش در دمای (15.13 درجه سانتیگراد شب/ روز) انتقال داده شد. نتایج بدست آمده نشان داد وزن خشک، طول اندام هوایی و ریشه هر دو رقم تحت تنش کاهش معنی داری پیدا کرده بود که در رقم طارم دمسیاه با کاهش بیشتری همراه بود. میزان کلروفیل a و b و نشاسته نیز در هر دو رقم تحت تنش کاهش یافته ولی میزان کاهش در برگ رقم طارم دمسیاه به ترتیب 48، 54، 38 درصدی نسبت به تیمار شاهد بود. در رقم طارم دمسیاه، میزان پرولین، مالون دی آلدئید (MDA) و قندهای محلول افزایش یافت که میزان افزایش پرولین و MDA برگ به ترتیب 62 و 70 درصد بود و در رقم اوندا افزایش فروکتوز با 74 درصد نسبت به شاهد مشاهده شد. نتایج بدست آمده نشان می دهد رقم اوندا داراری مکانیسم دفاعی بهتر و کارآمدتری نسبت به رقم طارم دمسیاه بوده و در نتیجه متحمل تر به تنش سرما می باشد.

در این مطالعه تنوع تعداد 35 لاین خارجی برنج به همراه 2 لاین ایرانی از نظر 8 صفت زراعی مورد بررسی قرار گرفت. ژنوتیپ های مورد بررسی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری کشت شدند. ضرایب تنوع فنوتیپی برای اکثر صفات بالا بود که بیانگر وجود تنوع کافی در صفات مورد بررسی می باشد. نتایج حاصل از تجزیه به مولفه های اصلی حاکی از نقش 3 مولفه اصلی در توجیه 68.22 درصد از تنوع کل داده ها می باشد. مولفه اول مربوط به ویژگی پرشدن دانه می باشد، در حالیکه مولفه دوم اهمیت و ارتباط مثبت دو صفت تعداد دانه و طول خوشه را با همدیگر و مولفه سوم اهمیت صفات زایشی را در مقابل صفات رویشی نشان می دهد. بررسی ضرایب همبستگی بین صفات مورفولوژیکی رابطه مثبت و معنی دار بین عملکرد و تعداد دانه پر در خوشه را نشان داد. تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها با روش واریانس مینیمم وارد و معیار فاصله ای اقلیدسی توانست لاین ها و ارقام اعاده کننده باروری را در 3 گروه مختلف قرار دهد. نتایج این تحقیق مشخص کرد که، لاین های خارجی با ارقام ایرانی می توانند در اثر دورگ گیری ارقام هیبرید جدید را بوجود آورند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.